Της Φιλολόγου και Υποδιευθύντριας
του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Λάρισας,
κας Ευθαλίας Κολοκοτρώνη.
Σεβασμιώτατε,
Αξιότιμοι Εκπρόσωποι των Αρχών,
Αγαπητοί συμπολίτες,
Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες,
Κυρίες και Κύριοι.
Με βαθιά συγκίνηση και εθνική υπερηφάνεια συγκεντρωνόμαστε σήμερα στον ιερό τούτο χώρο, για να τιμήσουμε μια ημέρα με διπλή σημασία, μια ημέρα που συνδέει την πίστη με την ιστορία, τον θείο Ευαγγελισμό με τον εθνικό ξεσηκωμό. Σήμερα, η σκέψη μας στρέφεται με σεβασμό και ευγνωμοσύνη στους αγωνιστές του 1821, που με απαράμιλλο θάρρος και αυταπάρνηση έγραψαν σελίδες δόξας και ηρωισμού, αλλά και στην Παναγία μας, την Υπέρμαχο Στρατηγό του Γένους, της οποίας η χάρη και η προστασία συνόδευε πάντοτε το έθνος μας στις πιο κρίσιμες στιγμές του.
Η 25η Μαρτίου 1821 δεν είναι γιορτή ενός μεμονωμένου γεγονότος αλλά το αποκορύφωμα πολυετών προσπαθειών και θυσιών, τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και στο πνευματικό και πολιτικό επίπεδο. Είναι μια επέτειος με πολλές όψεις. Οι Έλληνες αγωνιστές, παρά τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες , κατάφεραν να σταθούν όρθιοι και να διεκδικήσουν το αναφαίρετο δικαίωμά τους στην ελευθερία και την αυτοδιάθεση. Βρέθηκαν απέναντί σε μια αυτοκρατορία ισχυρή, με οργανωμένο στρατό και μεγάλη επιρροή. Ωστόσο, η αποφασιστικότητα, η πίστη στο όραμά τους και η αλληλεγγύη που τους ένωνε έδωσαν δύναμη στον αγώνα τους. Οι μορφές των αγωνιστών του 1821, όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, η Μπουμπουλίνα, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Παπαφλέσσας και τόσοι άλλοι, έμειναν δικαίως στην ιστορία ως σύμβολα θάρρους και αυτοθυσίας.
Σημαντική ήταν, επίσης, η συμβολή των φιλελλήνων και η διεθνής υποστήριξη που έλαβε ο ελληνικός αγώνας, αποδεικνύοντας ότι τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας δεν γνωρίζουν σύνορα. Η επανάσταση των Ελλήνων αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για άλλους λαούς που μάχονταν για την ελευθερία τους και απέδειξε ότι η επιμονή και η ενότητα μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες αλλαγές.
Η σημερινή λοιπόν επέτειος μας δίνει την ευκαιρία όχι μόνο να ανατρέξουμε στο παρελθόν, αλλά και να αντλήσουμε διδάγματα για το παρόν και το μέλλον. Οι αγωνιστές του 1821 μας κληροδότησαν πολύτιμες αξίες: την ελευθερία, την ενότητα, την αλληλεγγύη, την πίστη σε ένα κοινό όραμα, αξίες που δεν είναι απλώς ιστορικές μνήμες, αλλά θεμέλια πάνω στα οποία μπορούμε να χτίσουμε μια καλύτερη κοινωνία σήμερα.
Αποτελεί λοιπόν για μας, η Επανάσταση του 1821 όχι μόνο μια ιστορική στιγμή στην πλούσια ούτως η άλλως ιστορία μας , αλλά έναν διαρκή φάρο που μας υπενθυμίζει τι σημαίνει να αγωνίζεται κανείς για ένα ανώτερο ιδανικό.
Η Λευτεριά ήταν το ύψιστο ιδανικό για τους Έλληνες επαναστάτες, ήταν μια λαχτάρα μέσα στην ψυχή τους. Δεν ήταν κάτι δεδομένο, αλλά κάτι που κατακτήθηκε με θυσίες, με επιμονή, με πίστη. Σήμερα, ζούμε σε μια ελεύθερη χώρα, όμως η ελευθερία δεν είναι κάτι που μπορούμε να θεωρούμε αυτονόητο. Σήμερα, όπως και τότε , θα πρέπει να αναζητήσουμε και πάλι αυτή τη λαχτάρα στις ψυχές μας ώστε να ξεπερνάμε τους κινδύνους και τα εμπόδια και να προχωρήσουμε μπροστά , βασιζόμενοι στις αιώνιες αξίες μας στα ιδανικά μας. Ο αγώνας για Λευτεριά είναι μια συνεχής ευθύνη.
Επιπλέον, στις μέρες , η ελευθερία δεν είναι μόνο εθνική. Είναι η ελευθερία του λόγου, η ελευθερία της σκέψης, η ελευθερία της επιλογής. Είναι χρέος όλων μας, και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων, να διαφυλάξουμε (βάζω και τον εαυτό μου στους νέους) και να υπερασπιστούμε αυτή την ελευθερία με αγώνα ενάντια σε κάθε μορφή καταπίεσης, αδικίας ή ανισότητας, να μην επιτρέψουμε τον φανατισμό, τη ρητορική του μίσους ή τη φίμωση της διαφορετικής άποψης.
Παράλληλα, ένα από τα σημαντικότερα διδάγματα της Επανάστασης του 1821 είναι η δύναμη της ενότητας. Οι Έλληνες, παρά τις διαφορές μεταξύ τους, μπόρεσαν να ενωθούν για έναν κοινό σκοπό. Στις μέρες μας η ενότητα αυτή είναι εξίσου απαραίτητη. Ζούμε σε έναν κόσμο όπου συχνά κυριαρχεί ο διχασμός, είτε σε κοινωνικό είτε σε πολιτικό επίπεδο. Είναι εύκολο να διαχωριστούμε σε στρατόπεδα, να βλέπουμε τους άλλους ως αντιπάλους αντί για συμπολίτες. Όμως η ιστορία μάς διδάσκει ότι η πρόοδος έρχεται όταν δρούμε συλλογικά, όταν αναγνωρίζουμε πως έχουμε περισσότερα που μας ενώνουν παρά που μας χωρίζουν. Η συνεργασία, ο αλληλοσεβασμός, η διάθεση να βρούμε κοινούς τόπους παρά τις διαφορές μας, είναι απαραίτητα στοιχεία για μια υγιή κοινωνία.
Υπάρχει επιπλέον ακόμα μια όψη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 που δε θα πρέπει να λησμονήσουμε. Πρόκειται γι’ αυτό το πνευματικό κίνημα που ξεκίνησε λίγα χρόνια νωρίτερα περίπου το 1770 όταν λόγιοι, δάσκαλοι του Γένους, και διανοούμενοι στις τουρκοκρατούμενες περιοχές αλλά και στην Ευρώπη με τη δύναμη των λόγων και των γραπτών τους έργων κατάφεραν να αφυπνίσουν το Ελληνικό Γένος και να το προετοιμάσουν για την ένοπλη επανάσταση. «Καλύτερα, αδελφέ μου, να έχεις ελληνικό σχολείο, παρά να έχεις βρύσες και ποτάμια, διότι οι βρύσες ποτίζουν το σώμα, τα δε σχολεία ποτίζουν την ψυχή» μας συμβουλεύει ο αγαπημένος δάσκαλος Κοσμάς Αιτωλός.
Και σήμερα, η παιδεία είναι πιο σημαντική από ποτέ. Δεν αφορά μόνο τη γνώση, αλλά τη διαμόρφωση κριτικής σκέψης, τη διάθεση για διάλογο, την ικανότητα να ξεχωρίζουμε την αλήθεια από την προπαγάνδα. Μια κοινωνία που επενδύει στην παιδεία είναι μια κοινωνία που μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος με σοφία και υπευθυνότητα. Ας αναρωτηθούμε: αξιοποιούμε πραγματικά την παιδεία μας για να γίνουμε καλύτεροι πολίτες; Ενδιαφερόμαστε για την αλήθεια, για την ιστορία, για την κατανόηση των κοινωνικών ζητημάτων; Μήπως παρασυρόμαστε από επιφανειακές πληροφορίες, από προκαταλήψεις, από τη λογική της εύκολης λύσης; Το παράδειγμα του 1821 μάς δείχνει ότι η μόρφωση είναι το πρώτο βήμα για την ελευθερία.
Είναι ώρα λοιπόν να θυμηθούμε πως οι ήρωες του 1821 δεν αγωνίστηκαν μόνο για τη δική τους εποχή, αλλά και για τις επόμενες γενιές. Εμείς, οι σύγχρονοι Έλληνες, είμαστε οι κληρονόμοι αυτής της προσπάθειας. Δεν αρκεί να τιμούμε το παρελθόν, πρέπει να σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να φανούμε αντάξιοι των θυσιών εκείνων που πολέμησαν για εμάς.
Αυτό σημαίνει πως πρέπει να έχουμε αίσθηση ευθύνης:
- Απέναντι στην κοινωνία μας και στους συνανθρώπους μας , προσφέροντας ό, τι μπορούμε για το κοινό καλό.
- Απέναντι στο περιβάλλον, προστατεύοντας τη φύση και τους φυσικούς μας πόρους.
- Απέναντι στην πατρίδα μας , προσφέροντας ο καθένας από το
- πόστο του τον καλύτερο του εαυτό.
- Απέναντι στις νέες προκλήσεις του κόσμου, αναζητώντας λύσεις με βάση τη δικαιοσύνη, την ηθική και την πρόοδο.
Οι αγωνιστές του 1821 μάς διδάσκουν ότι δεν υπάρχει πρόοδος χωρίς προσπάθεια. Δεν υπάρχει ελευθερία χωρίς υπευθυνότητα. Και δεν υπάρχει μέλλον χωρίς όραμα.
Κλείνοντας…
Ας μη βλέπουμε τη σημερινή ημέρα ως μια απλή αναφορά στο παρελθόν. Ας τη δούμε ως μια ευκαιρία να αναλογιστούμε τι σημαίνει για μας σήμερα η ελευθερία, η ενότητα, η παιδεία και η ευθύνη απέναντι στην κοινωνία μας.
Ας εμπνευστούμε από τους αγωνιστές του 1821 και ας φροντίσουμε να κρατήσουμε ζωντανά τα ιδανικά τους. Όχι μόνο με λόγια, αλλά με πράξεις, στην καθημερινότητά μας, στην εργασία μας, στη σχέση μας με τους άλλους ανθρώπους.
Γιατί η πραγματική τιμή προς εκείνους που αγωνίστηκαν δεν βρίσκεται μόνο στις γιορτές και στις εκδηλώσεις σαν την σημερινή , αλλά στο να ζούμε σύμφωνα με τις αξίες τους.
Χρόνια πολλά σε όλους! Ζήτω η 25η Μαρτίου! Ζήτω η Ελλάδα!