ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΑΣ ΡΑΨΑΝΗΣ
Το 1997 στη Ραψάνη του νομού Λάρισας ιδρύθηκε η Ιερά Μονή (Ιερό Ησυχαστήριο) της Παναγίας Γλυκοφιλούσας, ύστερα από προτροπή του γέροντος Εφραίμ του Φιλοθεϊτη και Αριζονίτη. Είναι ένα από τα 8 γυναικεία μοναστήρια σήμερα στην Ελλάδα που έχουν την πνευματική καθοδήγηση του γέροντος Εφραίμ.
Το 1997 η μακαριστή γερόντισσα Εφραιμία και η Ηγουμένη μοναχή Μαρία ήρθαν στη Ραψάνη, με ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ.Ιγνατίου από την Ιερά Μονή Παναγίας Οδηγήτριας Πορταριάς Πηλίου. Ένας από τους λόγους της εγκατάστασης αυτής ήταν ότι από το μέρος αυτό στη Ραψάνη πέρασε και δίδαξε ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.
Το μοναστήρι είναι αρκετά φιλόξενο και περιποιημένο. Ξεχωρίζει το κύριο οικοδόμημα, όπου στεγάζονται το Καθολικό της μονής, που τιμάται στην Αγία Ταβιθά, καθώς και τα κελιά με το αρχονταρίκι. Τα τελευταία χρόνια χτίζεται το νέο Καθολικό της μονής (που θα είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου) και πρόσφατα εγκαινιάστηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ.Ιγνατίου, στις 15-11-2014, ο υπόγειος ναός, που τιμάται στον Άγιο Παντελεήμονα.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΡΑΨΑΝΗΣ
Η Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρίσκεται σε μια κατάφυτη περιοχή πλάι σε βαθύσκιο χαράδρα μεταξύ των χωριών Πυργετού, Ραψάνης και Κρανιάς. Πυκνόφυλλες δρύες, αιωνόβια πλατάνια και υψίκορμα κυπαρίσσια αποτελούν τον περιβάλλοντα διάκοσμό της. Ο Ιερός Ναός της Μονής, το Καθολικό, το οποίο τιμάται στη μεγάλη Δεσποτική Εορτή του Καλοκαιριού, την Μεταμόρφωση του Σωτήρος, είναι κτίσμα του 16ου αιώνος και κατά την επικρατούσα παράδοση κτίστηκε από τον Όσιο Διονύσιο τον εν Ολύμπω. Η αρχιτεκτονική του περιγράφεται κατά την αντίστοιχη των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, δηλαδή, σταυροειδής βασιλική με τρούλο. Στο τέμπλο του σώζονται οι πρώτες εικόνες του Ναού οι οποίες απεικονίζουν τον Κύριο, την Παναγία, τον Τίμιο Πρόδρομο, την Θεία Μεταμόρφωση και τον Μέγα Αθανάσιο. Και οι πέντε αυτές εικόνες αγιογραφήθηκαν με μία ιδιάζουσα τεχνοτροπία, η οποία εμπνέει δέος και σεβασμό στον ευλαβή προσκυνητή. Γενικότερα, η ατμόσφαιρα που επικρατεί στον ευλογημένο αυτό Ναό κατανύσσει και εξυψώνει τους προσευχόμενους.
Τα υπόλοιπα κτίσματα της Μονής είναι οι δύο μεταγενέστερες πτέρυγες στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και ένας ναΐσκος τιμώμενος στο Γενέσιο της Παναγίας μας. Αξιοσημείωτη είναι η επιγραφή που βρίσκεται εντοιχισμένη στη λιθόκτιστη μάνδρα της Μονής, η οποία μαρτυρεί το έτος της ανακαινίσεως της, 1868μ.Χ.. Ομοίως βρίσκεται και δευτέρα επιγραφή στον τοίχο του Ιερού Ναού, όπισθεν του Ιερού, στην οποία διαβάζουμε συγκεκριμένα: «Ο ΠΕΡΙΚΑΛΗΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΝΙΕΡΩΤ Μ Κ ΙΕΡΕΜΙΟΥ Β΄ ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΕΥΟΝΤΟΣ ΠΑΝΟΣΙΟΛ Κ ΓΡΗΓΟΡ ΚΑΠΟΥΡΝΟΤΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΜΟΝΑΧΗΣ ΕΥΦΗΜΙΑΣ ΜΠΙΓΔΙΑΝΗΣ ΦΙΛΟΤΙΜΩ ΔΑΠΑΝΗ ΠΑΜΦΙΛΑΡΕΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΤΩ ΑΩΞΗ (1868) ΕΤΟΣ ΚΑΤΑ ΜΑΡΤΙΟΝ.»
Μετά από πολλά χρόνια κατά τα οποία η Ιερά Μονή βρισκόταν ερειπωμένη επανδρώθηκε από μια ενάρετη μοναχή, την ονομαστή για την ανδρεία και την υπομονή της, Γερόντισσα Χριστονύμφη, η οποία παρέμεινε σε αυτή για τριάντα περίπου χρόνια έως της κοιμήσεως της κατά την 14η Δεκεμβρίου 2011. Την ευλαβεστάτη Γερόντισσα την επισκέπτονταν με περισσή αγάπη οι ευλαβείς προσκυνητές και απεκόμιζαν από την φωτισμένη προσωπικότητα της πλούσια τα οφέλη.
Σήμερα, με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Ιγνατίου και την διακριτική καθοδήγηση του σεβαστού Γέροντος Αρχιμανδρίτου Ειρηναίου Βαϊόπουλου, του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, εγκαταβιούν στην Ιερά Μονή η Γερόντισσα αυτής Υπομονή μοναχή, δύο μοναχές και μία δόκιμη.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΠΥΡΓΕΤΟΥ
Η Ιερά Μονή των Αγίων Νεοφανών Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης Λαρίσης βρίσκεται σε μια πανοραμική τοποθεσία στους πρόποδες του Ολύμπου, 40 χιλ. περίπου από τη Λάρισα, μεταξύ των χωριών Πυργετού και Αιγάνης.
Απέχει από την Εθνική Οδό 7 χιλ. και η πρόσβασή της είναι εφικτή από τον Πυργετό και την Αιγάνη.
Ιδρύθηκε το 1990 και θεμελιώθηκε στις 2 Οκτωβρίου 1999 από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνάτιο. Τα εγκαίνια της νέας Ιεράς Μονής έγιναν το 2003.
Στη μονή είναι εγγεγραμμένοι οι Ιερομόναχοι της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου.
Στο Καθολικό των Νεοφανών Μαρτύρων φυλάσσεται τεμάχιο Λειψάνου του Αγίου Ραφαήλ.
Η Ιερά Μονή πανηγυρίζει την Τρίτη της Διακαινισίμου (μνήμη των Αγίων Μαρτύρων), την 3η Ιουλίου (ανακομιδή λειψάνου του Αγίου Ραφαήλ) και 18η Οκτωβρίου (ανάμνηση των εγκαινίων).
Ένα μεγάλο μέρος των εξόδων ανεγέρσεως της μονής προέρχεται από τα έσοδα του Ιερού Προσκυνήματος της Αγίας Παρασκευής Τεμπών, καθώς και από δωρεές.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΚΟΜΝΗΝΕΙΟΥ ΣΤΟΜΙΟΥ ΛΑΡΙΣΑΣ
Η Ιερά Μονή Κομνηνείου (Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αγίου Δημητρίου) Στομίου βρίσκεται σε υψόμετρο 180 μ. στον Κίσσαβο, κοντά στο παραλιακό Στόμιο, περίπου 50 χλμ. από τη Λάρισα, και τις τελευταίες δεκαετίες έγινε γνωστή στο πανελλήνιο από την πνευματική παρουσία και τις ομιλίες του μακαριστού γέροντα Αθανασίου Μυτιληναίου.
Ωστόσο, η ίδρυσή της είναι παλιά και έγινε πιθανώς τον 14ο αιώνα σε μια περιοχή τότε άσκησης και μετανοίας. Ο Κίσσαβος είχε την ονομασία «Όρος των Κελλίων». Για την ονομασία της μονής (Κομνήνειος), η μια εκδοχή θεωρεί ότι υπήρχε σχέση του μοναστηριού με τη βυζαντινή δυναστεία των Κομνηνών, ενώ η δεύτερη και πιθανότερη κάνει λόγο για ονομασία της ευρύτερης περιοχής ως «Οικονόμειο» την εποχή εκείνη.
Η Κομνήνειος Ιερά Μονή είναι αφιερωμένη στην Υπεραγία Θεοτόκο, ενώ ονομάζεται και Μονή του Αγίου Δημητρίου. Η μετονομασία αυτή ίσως να έγινε κατά το 1578 από τους εγκατασταθέντες εκεί μοναχούς που έφτασαν εκεί από κάποιο άλλο μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου.
Στη μονή έζησαν αρκετοί Άγιοι της εποχής της Τουρκοκρατίας, όπως ο Άγιος Συμεών ο ανυπόδητος και ο Όσιος Δαυίδ ο εν Ευβοία. Η μονή, την εποχή εκείνη, είχε 300 μοναχούς. Καταστράφηκε αρκετές φορές κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας και ιδίως στα χρόνια της Επανάστασης του 1821.
Το μοναστήρι, ευρισκόμενο σε δασώδη περιοχή, αποτελούσε ασφαλές καταφύγιο για τους κατατρεγμένους Έλληνες κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Οι Τούρκοι σπάνια πλησίαζαν την περιοχή και μόνο με μεγάλη δύναμη στρατού ανέβαιναν μέχρι εκεί. Στα χρόνια της Επαναστάσεως του 1821 το μοναστήρι προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στους μαχόμενους κλεφταρματωλούς. Τότε έγιναν αλλεπάλληλες επιδρομές των Τούρκων, οι οποίοι κατέστρεψαν πολλά κειμήλια και χειρόγραφους κώδικες της βιβλιοθήκης. Το πυκνό δάσος με την οργιώδη βλάστηση, καθιστούσε την περιοχή άβατη για τις τουρκικές αρχές. Εκεί κατέφυγαν με καΐκια οι διαφυγούσες οικογένειες από την ανθρωποσφαγή της Χίου το 1822.
Πρόσφατα, αποκαταστάθηκε και αναστηλώθηκε το μεγάλο παλαιό Καθολικό. Στο καλαίσθητο περιβάλλοντα χώρο εντός της μονής βρίσκεται ο τάφος του Αρχιμανδρίτη Αθανασίου Μυτιληναίου, που κοιμήθηκε το 2006 και είναι μέχρι σήμερα γνωστός για τις σπάνιες θεολογικές του ομιλίες. Επίσης, στον περιβάλλοντα χώρο εντός του μοναστηριού βρίσκεται και ο τάφος του μακαριστού Μητροπολίτου Λαρίσης κυρού Θεολόγου.
Το μοναστήρι εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου και του Αγίου Δημητρίου, ενώ κατέχει και τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Οδηγήτριας.
ΙΕΡΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΤΕΜΠΩΝ
Ο Ιερός Προσκυνηματικός Ναός της Αγίας Παρασκευής στα Τέμπη του νομού Λάρισας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα στην Ελλάδα, με πολλούς επισκέπτες κάθε χρόνο. Η εντυπωσιακή Εκκλησία, μέσα στον βράχο, βρίσκεται στο κέντρο των στενών της κοιλάδας των Τεμπών, από την πλευρά του Ολύμπου.
Το μέρος αυτό ήταν πάντα συνδεδεμένο με την Αγία. Στη θέση αυτή από παλιά υπήρχε Προσκύνημα, αφιερωμένο στην Αγία Παρασκευή, καθώς και Αγίασμα (σε μια μικρή σπηλιά) που υπάρχει μέχρι και σήμερα. Η εκκλησία χτίστηκε το 1921 από σιδηροδρομικούς και αφορμή στάθηκε η θαυματουργή επέμβαση της Αγίας Παρασκευής, όταν ένας μεγάλος βράχος αποκολλήθηκε από τον Όλυμπο και αντί να καταλήξει στο διερχόμενο τρένο, άλλαξε πορεία και έπεσε στον Πηνειό. Η εκκλησία ανακαινίστηκε με δωρεά το 1987.
Μέχρι το 1960, που χτίστηκε η κρεμαστή γέφυρα, ο ναός ήταν προσιτός μέσω βάρκας. Σήμερα οι προσκυνητές διασχίζουν τον Πηνειό μέσω της κρεμαστής πεζογέφυρας, απολαμβάνοντας το υπέροχο φυσικό τοπίο που προσφέρει η κοιλάδα των Τεμπών, δίπλα στην Εθνική Οδό.
Χιλιάδες είναι οι προσκυνητές όλο τον χρόνο -κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες-, με αποκορύφωμα τις 26 Ιουλίου, στην εορτή της Αγίας Παρθενομάρτυρος Παρασκευής. Πολλοί πιστοί έχουν να περιγράψουν κάποιο θαύμα της Αγίας.
Το Ιερό Προσκύνημα της Αγίας Παρασκευής Τεμπών ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου και διοικείται από 9μελές Διοικητικό Συμβούλιο, βασει εγκεκριμμενου Κανονισμού Λειτουργίας.
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
Η Ιερά Μονή του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου ιδρύθηκε το 2011 με την προτροπή και ευλογία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιγνατίου. Βρίσκεται στους πρόποδες του Ολύμπου, κοντά στα χωριά Πυργετός και Αιγάνη, και σε υψόμετρο 300 μέτρων, ἀπέχοντας μερικὲς δεκάδες μέτρα ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ τῶν Ἁγίων Ραφαήλ, Νικολάου καὶ Εἰρήνης. Με το βλέμμα της αγκαλιάζει μέρος του Κάτω Ολύμπου, τη βόρεια πλευρά του Κισσάβου, το δέλτα του Πηνειού ποταμού και μεγάλο τμήμα του Θερμαϊκού κόλπου.
Αποτελεί τη νεότερη από τις τρεις ανδρώες Ιερές Μονές της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και αριθμεί επτά μοναχούς και τρεις δοκίμους, υπό την καθοδήγηση του σεβαστού Γέροντος Αρχιμανδρίτου Ειρηναίου Βαϊοπούλου. Πολύ σύντομα και παρόλες τις δυσκολίες της εποχής μας, οργανώθηκε σύμφωνα με τον παραδοσιακό αγιορείτικο μοναχισμό. Παράλληλα με την πλούσια λατρευτική ζωή εξασκεί και ιεραποστολική δράση αναπαύοντας τους ευλαβείς προσκυνητές με το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως και την προσφορά του λόγου του Θεού, διακονώντας πάντοτε στα πλαίσια της μοναστηριακής ζωής.